GIỚI THIỆU DI TÍCH LỊCH SỬ VĂN HÓA QUỐC GIA ĐỀN TIÊN LA, XÃ ĐOAN HÙNG; ĐỀN BUỘM, ĐỀN RẪY XÃ TÂN TIẾN, HUYỆN HƯNG HÀ, TỈNH THÁI BÌNH

Đền Tiên La thuộc xã Đoan Hùng và đền Buộm, đền Rẫy thuộc xã Tân Tiến, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình là nơi phụng thờ Đức Thánh Mẫu Bát Nạn Đông Nhung Đại tướng quân. Tên thật của Bà là Vũ Thị Thục, sinh ngày 15/8 năm Đinh Sửu (17), tại trang Phượng Lâu, nay là xã Phượng Lâu, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.

Năm Kỷ Hợi (39), giặc Đông Hán sang cướp nước ta, tướng giặc là Tô Định sát hại chồng Bà, hòng cướp Bà về làm vợ. Không chịu khuất phục, Bà phá vòng vây giặc, rồi về chùa Tiên Hương, thuộc hương Đa Cương, nay là thôn Tiên La, xã Đoan Hùng, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình. Tại đây, Bà đã chiêu tập hào kiệt, dựng cờ khởi nghĩa.

Năm Canh Tý (40), Hai Bà Trưng phát động khởi nghĩa, Bà điều binh theo và được phong là Đông Nhung Đại tướng quân. Cuộc khởi nghĩa toàn thắng vào mùa xuân năm 40.

Năm Quý Mão (43), cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng thất bại, Bà lui về Tiên La tiếp tục kháng chiến, nhưng thế giặc mạnh, căn cứ bị phá, Bà đã chiến đấu anh dũng và tuẫn tiết tại gò Kim Quy.

 Để tưởng nhớ công lao của Bà, nhân dân địa phương đã lập đền thờ ngay trên mảnh đất Bà hy sinh để đời đời tưởng nhớ vị nữ anh hùng của dân tộc. Các đền thờ Bà được xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia, Lễ hội Tiên La được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Hằng năm, vào trung tuần tháng 3 (âm lịch), Lễ hội Tiên La được tổ chức để tri ân công lao của người nữ anh hùng dân tộc.